II Synod Diecezji Radomskiej  

Podsumowanie ankiety Komisji ds. Duszpasterstwa Małżeństw i Rodzin skierowanej do parafialnych zespołów synodalnych

Komisja ds. Duszpasterstwa Małżeństw i Rodzin II Synodu Diecezji Radomskiej miała już trzy spotkania.

Na pierwszym zaprezentowano ideę Synodu, zapoznano członków Komisji ze statutem Synodu oraz dzielono się własnymi uwagami i nadziejami.

Na drugim posiedzeniu Komisja opracowała ankietę dotyczącą duszpasterstwa małżeństw i rodzin w naszej Diecezji Radomskiej z prośbą o jak najlepszą analizę małżeństw i rodzin. Ankieta zawierała trzy pytania:

1. Jaka jest struktura małżeństw i rodzin na terenie parafii?
2. Jakie formy duszpasterstwa małżeństw i rodzin istnieją w parafii?
3. Czego oczekują od Kościoła współczesne małżeństwa i rodziny?

 Do tej pory wpłynęło 120 wypełnionych ankiet. Duża część ankiet jest bardzo słabo wypełniona. Wiele parafialnych zespołów synodalnych przysłało protokół ze spotkania a nie wypełnioną ankietę. Analiza wypowiedzi udzielonych przez parafialne zespoły synodalne pozwala na wysunięcie wielu wniosków i spostrzeżeń.

 

 

1. Jaka jest struktura małżeństw i rodzin

 Z otrzymanych ankiet (104) wynika, że

-          małżeństw sakramentalnych jest 64 541

-          małżeństw cywilnych ? 2 993

-          związki nieformalne ? 1040;

-          osoby samotne ? 12 423

-          wdowcy i wdowy ? 9 614

-          osoby żyjące w separacji ? 342

-          rozwiedzeni ? 1 533

W poszczególnych parafiach jest bardzo duża liczba osób samotnych. Stanowi to ogromny procent w stosunku do liczby małżeństw. W dobie małej dzietności współczesnej rodziny jest to poważny uszczerbek na liczbie potomstwa i przyszłości rodziny. W parafiach wiejskich jest dużo samotnych mężczyzn, a w parafiach miejskich duża liczba samotnych kobiet. Mężczyźni samotni często mieszkają z rodzicami i utrzymują się z ich renty. Często mają problemy z alkoholem, nie mają żadnego wykształcenia i żadnych ambicji. Ci wykształceni mają już nieudane związki. Teraz żyję jak bym miał 18 lat a 30 już prawie na karku. W głowie mi tylko kumple i imprezki. Zamiast szukać dziewczyny od dwóch lat tylko praca, kac i kumple gotowi do picia 24 godziny na dobę.Kiedy zabraknie rodziców rozprzedają rodzinny majątek i przeznaczają go na alkohol. Kobiety żyjące samotnie też nie mają większych perspektyw na zmianę swego życia.

Niepokojącym zjawiskiem jest duża liczba związków nieformalnych. Często młodzi ludzie nie chcą uregulować swego życia i nie chcą zawierać małżeństwa sakramentalnego. Bardzo niepokojącym zjawiskiem jest duża liczba rozwodów. Prawie co trzecie małżeństwo się rozpada.  

2. Jakie formy duszpasterstwa małżeństw i rodzin istnieją w parafii

Istnieją następujące formy duszpasterstwa małżeństw i rodzin:

-          poradnictwo rodzinne w większych parafiach lub na poziomie dekanatu

-          są organizowane kursy przedmałżeńskie (przynajmniej raz w roku) dla narzeczonych, którzy nie uczestniczyli w katechezie szkolnej

-          kwartalne dni skupienia dla narzeczonych w sanktuariach maryjnych Diecezji Radomskiej

-          prowadzenie systematycznej katechezy przedmałżeńskiej

-          organizowanie jubileuszy małżeńskich

-          modlitwa za rodziny w Niedzielę świętej Rodziny, adoracje przy żłóbku

-          rozmowy z rodzinami w czasie wizyty duszpasterskiej 

Formy pracy z młodzieżą

-          katechezy dla młodzieży

-          organizowanie apeli młodych

-          organizowanie spotkań duszpasterskich z młodzieżą ponadgimnazjalną

-          spotkania w grupach formacyjnych: KSM Oazie, grupach ministranckich, kręgach biblijnych, grupach muzycznych, klubach katolickich

-          odprawianie Mszy św. dla młodzieży 

Organizowanie ruchów i grup dla małżeństw i rodzin

-          Ośrodek Aktywności Społecznej

-          Świetlica środowiskowa

-          Ruch Domowego Kościoła, Droga Neokatechumenalna, Ruch Rodzin Nazaretańskich

-          Ruch Czystych Serc-          Grupa terapeutyczna dla małżeństw i rodzin  

3. Jakie są oczekiwania małżeństw i rodzin od Kościoła?

 W odpowiedzi na to pytanie znalazło się sporo ciekawych wypowiedzi.  

Wsparcie parafii w integrację małżeństw i rodzin

-          festyny rodzinne,

-          pielgrzymki, wycieczki,

-          wspólne wyjazdy rodzinne

-          imprezy sportowe

-          zajęcia integracyjne np. łamanie się opłatkiem w najbliższym sąsiedztwie, czy w ramach mniejszych bloków czy klatek schodowych.

-          promowanie różnych wystaw, konferencje, sympozja o tematyce rodzinnej.

-          włączanie się w inicjatywy ogólnopolskie czy diecezjalne tj. pielgrzymki małżeństw i rodzin do Częstochowy, do sanktuariów maryjnych diecezji, organizowanie Dni Świętości Życia łącznie z Triduum Dnia Świętości Życia i podjęciem Dzieła Duchowej Adopcji Dziecka Poczętego. 

Wsparcie w trudnych sytuacjach i zagrożeniach rodziny tj.

-          bezrobocie,

-          kryzys gospodarczy,

-          bieda

-          udzielanie wsparcia małżonkom wyjeżdżającym za granicę i przeżywającym rozłąkę. Wśród innych zagrożeń zostały wymienione: brak porozumienia między małżonkami, hazard

-          wsparcie materialne rodzin wielodzietnych: udzielanie pomocy materialnej, wyprawek  

Klarowne przedstawienie nauki Kościoła na temat małżeństwa i rodziny

-          w ramach homilii niedzielnych poruszać tematy dotyczące małżeństwa i rodziny a szczególnie prostować fałszywe przekazy medialne np. dotyczące in vitro, czystości przedmałżeńskiej czy małżeńskiej

-          zapraszanie ludzi wykształconych w dziedzinie psychologii, pedagogiki, prawa. Te wykłady mogłyby być zamiast homilii

-          ukazywanie katolickiej wizji małżeństwa na tle innych religii czy wyznań

-          organizowanie sympozjów, konferencji, wystaw

-          dowartościowanie katechezy dla dorosłych, a szczególnie katechezy dla małżonków i rodziców. Mówienie o godności kobiety i mężczyzny w ramach życia małżeńskiego i rodzinnego.

-          formacja liderów przy parafii: doradczyń parafialnych, katechetów, pedagogów, ludzi po katolickich uczelniach. Była propozycja wybrania z każdej wioski, bloku, ulicy osoby która wskazywałaby konkretne problemy

-          prowadzenie stałego poradnictwa przy parafii, rozbudowanego w porady psychologa, prawnika, lekarza-          wykorzystywanie spotkań z rodzicami w ramach spotkań przed Pierwszą Komunią św. czy bierzmowaniem-          powrót do kazań katechizmowych

-          ukazywanie pozytywnych wzorców i dobrych tradycji rodzinnych 

Lepsze zainteresowanie się problemami małżeńskimi i rodzinnymi:

-          większej troski o młode małżeństwa i rodziny

-          tworzenie poradni rodzinnych w każdej parafii

-          promowanie ruchów rodzinnych

-          umożliwienie dzielenia się świadectwem życia małżeńskiego

-          organizowanie kursów przedmałżeńskich w większych parafiach czy w ramach dekanatu

-          jasne przekazywanie prawd wiary

? mówienie językiem komunikatywnym, dostosowanym do mentalności współczesnego człowieka

-          organizowanie katechezy ponadgimnazjalnej dla młodzieży

-          zapraszanie na rekolekcje ludzi świeckich, którzy dając świadectwo mogą pięknie przekazać prawdy o małżeństwie i rodzinie 

Wsparcie moralne ze strony Kościoła

-          odprawianie Mszy św. w intencji małżeństw zagrożonych rozpadem

-          do modlitwy wiernych włączać wezwanie za małżeństwa i rodziny

-          odnawianie przysięgi małżeńskiej, organizowanie jubileuszów małżeńskich w ramach parafii czy diecezji

-          organizowanie spotkań modlitewnych dla małżeństw i rodzin np. adoracja Najświętszego Sakramentu w intencji małżeństw zagrożonych rozbiciem

-          organizowanie Krucjaty modlitw za małżeństwa zagrożone rozbiciem

-          ukazywanie wzorców świętych małżeństw np. Luigi i Marii Quattrocchich, św. Joanny Beretta Molla, czy rodziców św. Teresy od Dzieciątka Jezus

-          głoszenie nauk stanowych dla małżeństw, niewiast, mężczyzn, podkreślanie wartości i godności ludzkiego życia

-          organizowanie rekolekcji o tematyce małżeńskiej. W ramach rekolekcji zorganizować spotkanie dla osób porzuconych, czy żyjących w związkach niesakramentalnych

-          zapraszanie do dyskusji

-          wsparcia duchowe w radzeniu sobie ze współczesnością: zmiany kulturowe i związany lęk przed zobowiązaniami

-          podkreślanie w nauczaniu o wartości starszego pokolenia w przekazywaniu wzorców rodzinnych  

Uwagi księży proboszczów:

-          w parafiach jest brak środków na rozwój ruchów prorodzinnych

-          bardzo dużo pieniędzy idzie na utrzymanie kościoła, budynków parafialnych czy pokrywanie zobowiązań wobec Kurii

-          proboszczowie są zbyt pochłonięci sprawami materialnymi, z tego powodu mniej czasu poświęcają na duszpasterstwo

-          księża się skarżą, że mimo zaproszeń większa część rodzin nie chce się zaangażować w żadne ruchy

-          lepiej wykorzystywać katechezy przed Pierwszą Komunią świętą, bierzmowaniem, spotkania z młodzieżą ponadgimnazjalną

-          poważniej traktować spowiedź małżonków. Często jest to jedyne otwarcie się i mówienie o problemach małżeńskich przez samych małżonków

-          księża wikariusze nie chcą się angażować w pracę z rodzinami

-          poważniej trzeba traktować wizytę duszpasterską. Więcej rozmawiać o życiu w małżeństwie i rodzinie

-          przygotować gablotę o tematyce małżeńskiej i rodzinnej

-          troska o poradnie życia rodzinnego. Powinny one być w każdej parafii, a w ramach dekanatu poradnie specjalistyczne. Proboszczowie powinni lepiej się troszczyć o doradczynie. Szukać nowych osób do pracy w poradnictwie rodzinnym

-          imiennie zapraszać małżeństwa i rodziny do angażowania się w ruchy rodzinne. Często ogłoszenia parafialne nie osiągają zamierzonego skutku  

 

Wnioski końcowe:

1.     dobre poznanie środowiska i parafii celem uzyskania bazy danych

2.     podkreślenie jubileuszy małżeńskich i imienne zapraszanie do uczestnictwa we Mszy św.

3.     zaangażowanie się, Kościoła w wychowanie dzieci i, pomoc w ukształtowaniu właściwego modelu rodziny opartym na sakramentalnym związku

4.     pomoc w krytycznym podchodzeniu do mediów i tworzenie gazetki parafialnej, strony internetowej, prowadzenie kroniki, organizowanie biblioteki parafialnej

5.     organizowanie grup wsparcia jako pomoc w rozwiązywaniu problemów

6.     rozwijanie poradnictwa małżeństw i rodzin (uczenie NPR), ukazywanie właściwej wizji małżeństwa i więzi małżeńskich. W każdej Parafii powinien być punkt Poradnictwa Rodzinnego.

7.     uatrakcyjnić przygotowanie do małżeństwa. Wiele narzeczonych zawierających związek małżeńskich jest do ślubu źle przygotowana. Niektórzy proboszczowie organizują spotkania z narzeczonymi lub tzw. weekendy małżeńskie.

8.     Wiele parafii, szczególnie dużych parafii miejskich nie wysyła narzeczonych na dni skupienia do sanktuariów maryjnych naszej diecezji.

9.     dołożyć więcej starań, aby w każdej parafii zostały zorganizowane spotkania duszpasterskie z młodzieżą ponadgimnazjalną. W ankietach były wzmianki, że są one już organizowane, ale są to bardzo nieliczne parafie.

10.  otoczyć troską małżeństwa niesakrametalne, które mogą zawrzeć ślub kościelny ? ożywić w nich potrzebę wiary

11.  lepsza współpraca proboszczów w ramach dekanatu. Chodzi o organizowanie kurtsów przedmałżeńskich w ramach dekanatu.

12.  lepsza współpraca parafii z władzami gminy, szkoły

 

13.  W wielu parafiach Diecezji Radomskiej nie istnieje duszpasterstwo rodzin i małżeństw.